QUAN NIỆM CỦA NGƯỜI VIỆT VỀ HƯỚNG ĐẶT MỒ MẢ CHO NGƯỜI ĐÃ KHUẤT

QUAN NIỆM CỦA NGƯỜI VIỆT VỀ HƯỚNG ĐẶT MỒ MẢ CHO NGƯỜI ĐÃ KHUẤT

“Vang bóng một thời” của nhà văn Nguyễn Tuân là một tập truyện viết về một thời đã xa, nay chỉ còn vang bóng với đủ đầy các nét văn hóa, phong tục tập quán xưa cũ của người Việt.

Nổi bật là truyện “Ngôi mộ cũ”, được xây dựng dựa trên một tập tục về tang ma đã có từ lâu đời của người Việt: Phân kim cắm huyệt hay lựa chọn hướng phong thủy cho mồ mả của người chết.

Khi được xem thế đất đặt huyệt mộ của người đã khuất, ông Hồ Viễn, một ông thầy địa lý đã quở trách nhà cậu Chiêu thế này: “Thế cậu không rõ cái người phân kim cắm huyệt cho cụ Án hồi ấy là ai à?... Mộ để như thế, hỏng hết. Ai lại tọa lạc như thế, hướng như thế bao giờ. Minh đường có mà thành ra nghịch thủy hết cả”.

"Phân kim" là một từ Hán Việt ý chỉ việc dùng địa bàn để định phương hướng trong phong thủy. “Phân kim cắm huyệt” là định hình thế và hướng đất để đào huyệt mộ và chôn cất người đã khuất.

Thông thường huyệt chôn phải được đào từ trước: hướng mộ là dựa theo những chỉ định của thầy địa lý hay thầy phong thủy. Tài nghệ của thầy địa lý phong thủy vô cùng phức tạp, hướng thích hợp không phải theo hướng gió hay vị trí của mặt trời, mà theo những ảnh hưởng huyền bí, trong đó có long thần, sao chiếu mệnh, thần đất, thiên mạch,...

Những lồi lõm tự nhiên hay nhân tạo của vùng đất xung quanh mộ phải đưa ra được một tổng thể cát lành và nó phải tạo thành một thứ vận dụng tưởng tượng nào đó quanh người đã chết.

Thầy địa lý càng phát hiện được nhiều vật dụng và yếu tố bổ trợ thiên nhiên ở cảnh vật nơi ông chọn làm mồ mả thì càng là điềm tốt, ví dụ như: gối dựa cho mọi người; bàn, nghiên mực và bút cho các nho sĩ; kiếm, ngựa cho võ sĩ,... để đặt đầu và hay chân của linh cữu cho chính xác.

Phần mộ tốt nhất là phần mộ nằm ngay long huyệt, hay gần bộ phận quan trọng của đại long mạch, ở đó sông và suối là các động mạch và tĩnh mạch.

Người ta tin rằng nếu mộ phần được đặt ở vị trí phong thủy tốt, phúc đức của gia đình sẽ được đảm bảo và con cái người quá cố nhất định sẽ thành công. Ngược lại, nếu tai họa giáng xuống gia đình một cách dai dẳng thì nguyên nhân đầu tiên người ta nghĩ đến sẽ là do việc đặt hướng mộ hoặc tình trạng mộ phần của gia tộc.

PHONG THỦY THÀNH CÔNG