Đẩy nhanh cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ

Đẩy nhanh cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ

Việc không có sổ đỏ rõ ràng gây nhiều khó khăn cho người dân. Ví dụ như họ không thể dùng làm tài sản thế chấp để đi vay vốn ngân hàng. Nếu bán lại, mức giá của các bất động sản này thường chỉ có giá bằng 2/3, thậm chí là chỉ bằng một nửa so với giá trên thị trường… Vì vậy, việc cấp sổ đỏ đã trở thành mong mỏi lớn nhất của nhiều hộ gia đình. Với các địa phương, đây cũng là nhiệm vụ quan trọng để làm dày, làm sạch cơ sở dữ liệu đất đai.

40 căn nhà kiên cố tại phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, được xây trên đất do chính quyền địa phương giao trái thẩm quyền từ 30 năm trước. Căn nhà mang đậm dấu ấn thời gian của gia đình ông Ngôn bao năm nay vẫn chưa được cấp sổ đỏ. Nhiều lần, ông đã chuẩn bị hồ sơ, nhưng vẫn không có kết quả. Lần này, các cán bộ của phường đã trực tiếp xuống tìm hiểu, xác minh thông tin.

Ông Nguyễn Văn Ngôn - Phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh cho biết: "Đến giờ, giấy tờ vẫn mông lung, chả biết thế nào. Chỉ mong muốn ở trên cấp sổ cho gia đình được an tâm".

Để cấp sổ cho nhà đất không giấy tờ, khó khăn lớn nhất đối với chính quyền địa phương là việc xác định nguồn gốc và thời điểm sử dụng. Bởi lẽ, Luật Đất đai đã chia các nhóm được cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ theo ba mốc thời gian sử dụng đất là năm 1980, 1993 và 2014. Tùy mốc thời gian, số tiền sử dụng đất mà người dân phải nộp sẽ khác nhau, có thể chênh nhau từ vài trăm triệu, tới hàng tỷ đồng. Như với một dãy nhà, ước tính, khi cấp sổ đỏ, các hộ dân sẽ phải nộp khoảng 200-300 triệu đồng cho một lô đất.

Ông Nguyễn Huy Cương - Phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh chia sẻ: "Nếu tầm 300 triệu đồng thì vẫn làm được. Gia đình muốn làm sổ cho xong".

Sự chênh lệch lớn về tiền sử dụng đất phải nộp vào ngân sách, đòi hỏi việc xác minh phải hết sức cẩn thận. Sau khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, thủ tục để cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ đã được lược bỏ nhiều khâu như: bỏ việc thành lập hội đồng đăng ký xét duyệt, không còn phải thông qua cấp huyện.

Tuy có những khó khăn, nhưng để có cơ sở dữ liệu đất đai đúng và sạch, cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ là việc cần phải làm vào thời điểm này.

Ông Nguyễn Văn Lăng - Phó Trưởng phòng Kinh tế, UBND xã Thanh Trì, TP. Hà Nội nêu ý kiến: "Giúp cho cơ quan quản lý Nhà nước địa phương quản lý dễ dàng hơn, người dân cũng có thể tiếp cận đến những thửa đất của mình hiện tại đang vướng gì".

Ông Võ Hồng Thắng - Giám đốc đầu tư DKRA Group nhận định: "Minh bạch của thị trường, tránh những rủi ro vấn đề về giao dịch, tránh những thất thoát về thuế, làm thị trường minh bạch hơn".

Tại nhiều địa phương, đất không có giấy tờ chiếm tới 70-80% số lượng hồ sơ cần cấp sổ đỏ lần đầu. Đợt rà soát lần này của các cơ quan quản lý, cùng sự rút gọn thủ tục nhờ vận hành chính quyền địa phương 2 cấp được kỳ vọng sẽ giải quyết dứt điểm cho các hộ dân đã chờ đợi suốt vài chục năm trời.

Gỡ khó khi cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ

Xác định nguồn gốc và thời điểm bắt đầu sử dụng đất - đây là hai công việc khó khăn nhất đối với các địa phương trong quy trình cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ. Đặc biệt, khi thời gian kéo dài, trải qua các cán bộ quản lý khác nhau. Nhiều địa phương đang phải vận dụng nhiều cách để có thể đưa ra giải pháp phù hợp.

Hóa đơn tiền điện, tiền nước. Biên lai nộp thuế hàng năm. Giấy nộp phạt vi phạm xây dựng (nếu có). Đó là những giấy tờ mà người dân đang sinh sống trên các mảnh đất không có giấy tờ có thể dùng để nộp cho các cơ quan chức năng, để làm cơ sở xác định thời điểm sử dụng đất. Từ đó, tính đúng số tiền sử dụng đất phải nộp. Hiện nay, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai đang được lấy ý kiến để trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp tháng 10 tới, một số ý kiến đề xuất, quy trình cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ cần được rõ ràng hơn.

Ông Lê Văn Tuấn - Phòng Kinh tế, UBND xã Thanh Trì, TP. Hà Nội cho biết: "Sửa các điều khoản rõ hơn. Thứ hai, các Nghị định, Thông tư gộp lại cho cán bộ đọc theo dõi dễ hơn, áp dụng dễ hơn. Giờ, đọc rất nhiều Nghị định sửa, mình phải tra cứu nhiều, phải tích hợp lại để tra cứu thuận lợi hơn".

Các cán bộ cấp xã cho biết, họ phải dựa vào nhiều nguồn thông tin, để tránh hiện tượng lợi dụng để hợp thức hóa vi phạm, có thể dẫn đến thất thoát đất công. Theo quy định hiện nay, Hội đồng đăng ký để xét duyệt nguồn gốc đất không giấy tờ đã không còn. Để xác minh chính xác, cán bộ địa chính của xã vẫn đang tiếp tục tiến hành tìm hiểu thông tin từ các đầu mối như tổ trưởng tổ dân phố, mặt trận, người cao tuổi...

Ông Nguyễn Đức Mạnh - Phó Chủ tịch UBND phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh chia sẻ: "Theo quy định mới tại Nghị định 151, hội đồng thẩm định không có, sẽ giao hết cho cơ quan chuyên môn của phường. Đây là một khó khăn, vì việc xác định thời điểm nhiều cán bộ không nắm được. Đặc biệt, phường gộp từ nhiều đơn vị phường mới về, có những cán bộ không nắm được thời điểm, diện tích, từ đó xác định nghĩa vụ tài chính cũng khó khăn nên mong muốn được hướng dẫn".

Các chuyên gia đánh giá, việc tiến tới định danh từng thửa đất sẽ giúp cơ quan quản lý theo dõi sát sao hơn các biến động thị trường nhà ở theo từng thời điểm, đưa ra các quyết sách nhanh chóng, kịp thời. Trong đó, các thửa đất hiện chưa được cấp sổ đỏ cũng có vai trò quan trọng, chứ không chỉ đơn thuần là cấp sổ đỏ để đảm bảo an sinh, ổn định cuộc sống. Ngoài ra, khi xây dựng được cơ sở dữ liệu quốc gia, việc xác định giá chuyển nhượng, kiểm soát thuế đối với các bất động sản cũng dần tốt hơn. Tránh các hiện tượng bán giá cao, nhưng kê khai giá thấp để né thuế, gây khó khăn trong việc xác định giá thị trường.

theo: VTV